Tôi muốn hỏi khi nào áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong vụ án hình sự? Thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong bao lâu?
Tư vấn
1. Khi nào áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong vụ án hình sự?
Theo quy định tại Điều 224 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 có thể áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt đối với các trường hợp sau:
- Tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm về ma túy, tội phạm về tham nhũng, tội khủng bố, tội rửa tiền;
- Tội phạm khác có tổ chức thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
* Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt
Theo Điều 223 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định sau khi khởi tố vụ án, trong quá trình điều tra, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng có thể áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt sau:
- Ghi âm, ghi hình bí mật;
- Nghe điện thoại bí mật;
- Thu thập bí mật dữ liệu điện tử.
* Quy định về việc sử dụng thông tin, tài liệu thu thập được bằng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt
Theo Điều 227 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định sử dụng thông tin, tài liệu thu thập được bằng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như sau:
- Thông tin, tài liệu thu thập được bằng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt chỉ được sử dụng vào việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử vụ án hình sự; thông tin, tài liệu không liên quan đến vụ án phải tiêu hủy kịp thời.
Lưu ý: Nghiêm cấm sử dụng thông tin, tài liệu, chứng cứ thu thập được vào mục đích khác.
- Thông tin, tài liệu thu thập được bằng việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt có thể dùng làm chứng cứ để giải quyết vụ án.
- CQĐT có trách nhiệm thông báo ngay kết quả việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt cho Viện trưởng VKS đã phê chuẩn.
Như vậy, biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt có thể áp dụng đối với các tội xâm phạm an ninh quốc gia, ma túy, tham nhũng, khủng bố, rửa tiền và các tội phạm khác có tổ chức thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Các biện pháp này bao gồm ghi âm, ghi hình bí mật; nghe điện thoại bí mật; thu thập bí mật dữ liệu điện tử. Thông tin thu thập được chỉ được sử dụng cho mục đích điều tra, truy tố, xét xử vụ án và không được sử dụng vào mục đích khác.
Khi nào áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong vụ án hình sự?
2. Thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt
Theo Điều 226 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như sau:
- Thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt không quá 02 tháng kể từ ngày Viện trưởng VKS phê chuẩn. Trường hợp phức tạp có thể gia hạn nhưng không quá thời hạn điều tra theo quy định Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015.
- Chậm nhất là 10 ngày trước khi hết thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt, nếu xét thấy cần gia hạn thì Thủ trưởng CQĐT đã ra quyết định áp dụng phải có văn bản đề nghị Viện trưởng VKS đã phê chuẩn xem xét, quyết định việc gia hạn.
Như vậy, thời hạn tối đa áp dụng là 2 tháng kể từ khi VKS phê chuẩn. Trường hợp phức tạp có thể gia hạn nhưng không quá thời hạn điều tra theo quy định. 10 ngày trước khi hết hạn, nếu cần gia hạn thì Thủ trưởng CQĐT phải có văn bản đề nghị VKS xem xét quyết định việc gia hạn.
